Hội trường rộng lớn hôm đó im phăng phắc. Mọi ánh mắt đều đổ dồn về phía một chàng trai trẻ trong bộ áo cử nhân đang nắm chặt tay một người đàn ông già, mái tóc bạc trắng, lưng đã còng, đôi mắt hoe đỏ ướt nhòe.
Minh – chàng trai ấy – không vội bước lên bục nhận bằng bác sĩ nội trú. Cậu quay về phía mọi người, giọng run run:
– Trước khi nhận bằng, em xin phép được đọc một bức thư… gửi đến người đã nuôi em lớn bằng cả cuộc đời mình.
Năm Minh lên năm tuổi, bố mẹ cậu mất trong một vụ tai nạn. Không còn ai thân thích, Minh được ông ngoại đón về nuôi. Khi ấy, ông đã gần sáu mươi, sống bằng nghề sửa xe đạp lề đường.
Có lần, Minh lén hỏi: Ông ơi, ông không buồn vì ông không được nghỉ ngơi sao?
Ông cười hiền, tay vẫn loay hoay cạy chiếc ruột xe cũ:
– Sau này cháu học giỏi, thành bác sĩ, chữa bệnh cho người ta… là ông vui rồi.
Minh không quên ánh mắt lấp lánh niềm tin của ông mỗi lần nhận được giấy khen, bảng điểm, hay chỉ đơn giản là tờ giấy có hình vẽ nguệch ngoạc “Con yêu ông”. Ông luôn dán chúng trên tường căn nhà trọ lụp xụp – như treo cả niềm hy vọng của cuộc đời mình.
Minh học giỏi, thi đỗ Y, rồi tiếp tục vượt lên hàng trăm người để vào hệ bác sĩ nội trú. Ngày nhận thông báo trúng tuyển, cậu lặng người. Mắt cay, tay run, cậu gọi cho ông:
– Ừ… giỏi lắm… – Ông chỉ đáp thế, giọng nghẹn lại. Minh biết, ở đầu dây bên kia, có một người đàn ông già đang mím môi lau nước mắt.
Ngày lễ trao bằng, hội trường đông nghịt người. Sinh viên, phụ huynh, thầy cô… nhưng chỉ có một ông lão mặc áo sơ mi trắng đã cũ, quần khaki sờn vải, ngồi cuối dãy ghế, im lặng quan sát.
Đến lượt Minh lên nhận bằng, cậu đứng dậy, quay lại phía ông: Ông ơi, lên với con.
Ông ngoại khựng người. ” Thôi… ông đứng đây được rồi…
Không. Ông phải cùng con lên sân khấu. Con không đi một mình đâu.
Minh nắm chặt tay ông, dắt ông đi từng bước chậm rãi, giữa tràng pháo tay vang dội.
Trên sân khấu, cậu mở bức thư đã gấp lại kỹ lưỡng trong túi áo đọc to trước cả hội trường khiến ai cũng bật khóc …”Ông ơi….Ông ơi,
Con nhớ những đêm mưa ông đạp xe về ướt sũng, vẫn cười bảo: ‘Mai có tiền đóng học rồi.’
Con nhớ những lần con bị ốm, ông bế con chạy khắp bệnh viện, dỗ con bằng nắm cơm chan nước tương.
Con nhớ, suốt 20 năm qua, ông chưa từng nghỉ một ngày. Không phải vì ông không mệt, mà vì ông sợ con phải nghỉ học.
Hôm nay, con đỗ bác sĩ nội trú rồi, ông ạ.
Bằng này, không chỉ là của con. Là mồ hôi, là nước mắt, là cả tuổi già của ông.
Con muốn cả thế giới biết: nếu ai đó hỏi con thành công nhờ ai… thì con sẽ nói: nhờ ông ngoại của tôi!”
Cả hội trường đứng dậy. Tiếng vỗ tay hòa với tiếng nấc nghẹn ngào.
Ông ngoại không nói gì. Ông chỉ siết nhẹ tay Minh, mắt rưng rưng, môi mím lại để nước mắt khỏi rơi – nhưng không giấu được.
Minh đưa tay lau giọt nước trên má ông:
– Ông khóc rồi kìa.
– Ông không khóc… ông mừng… mừng vì cháu ông đã thành người.
Tấm bằng bác sĩ nội trú không phải là kết thúc – mà là lời hứa. Lời hứa của một đứa cháu dành cho ông ngoại mình:
“Con sẽ sống thật tốt, như cách ông đã sống cả đời để con có được ngày hôm nay.”
